Co to jest dobór naturalny:
Dobór naturalny jest jednym z podstawowych mechanizmów ewolucji. Poprzez dobór naturalny, osobniki najlepiej przystosowane do danych warunków lub sytuacji przeżywają i przekazują tę cechę swojemu potomstwu.
Biologiczna ewolucja jest procesem, który wyjaśnia przemiany istot żywych w czasie. Obok doboru naturalnego, innymi mechanizmami ewolucji są mutacje i dryf genetyczny.
Na czym polega dobór naturalny?
Centralny mechanizm ewolucji zaproponowany przez Karola Darwina streszcza się w następujących ideach:
- Osobniki, które tworzą gatunek, różnią się między sobą lub zmieniają się.
- Między jednostkami toczy się walka o byt, narzucona przez ograniczenia środowiskowe.
(tixagag_4) Te osobniki, których warianty czynią je bardziej „korzystnymi” w porównaniu z innymi, mają większe szanse na przekazanie tych cech swojemu potomstwu.
Niezbędne warunki do działania doboru naturalnego
Teoria ewolucji przez dobór naturalny opiera się na trzech zasadach: zmienność fenotypowa, dziedziczność i zróżnicowana biologiczna przydatność.
Zmienność fenotypowa
Zmienność fenotypowa musi istnieć w populacji jako podstawowy wymóg dla zmian ewolucyjnych. Te różnice mogą występować na poziomie fizycznym, fizjologicznym lub behawioralnym i są wszechobecne w populacjach. Gdyby wszystkie osobniki w populacji były dokładnie takie same, nie byłoby selekcji naturalnej.
Dziedziczalne
Kluczowym aspektem doboru naturalnego jest to, że cechy mogą być dziedziczone, to znaczy, że mogą być przekazywane następnym pokoleniom. Jednostka może przystosować się do określonych warunków środowiskowych, ale jeśli nie pozostawi potomków, jej cechy przetrwania znikną i nie przyczynią się do ewolucji gatunku.
Różnica biologicznej kondycji
Przerost i ograniczone zasoby powodują walkę o byt, w której jedne organizmy przeżywają, a inne nie. Udane przetrwanie nie jest procesem przypadkowym, lecz częściowo napędzanym przez pewne różnice, które istnieją między organizmami.
W tym sensie niektóre osobniki mogą posiadać cechy, które czynią je lepiej przystosowanymi do danego środowiska, co oznacza, że mają większe szanse na rozmnażanie i posiadanie większej liczby potomstwa niż osobniki o mniej korzystnych cechach. To zróżnicowanie sprzyja sukcesowi reprodukcyjnemu jednostki.
Przykłady doboru naturalnego
Prosty przykład, jak działa dobór naturalny.
Powyższy rysunek przedstawia schematycznie przykład działania doboru naturalnego. W tym przykładzie generacja 1 ma dwie cechy, przy czym bardziej zielona jest tą, która przeważa w danym środowisku.Ważne jest, aby zauważyć, że jednostki jako takie nie zmieniają się. To pokolenie daje początek pokoleniu 2, które będzie miało nie tylko cechę rodziców, ale również przez przypadkowe mutacje pojawią się inne cechy: ciemniejsze zielenie i żółcie.
Od pokolenia 2 żółte kolory umierają i przeważają kolory zielone. Te rozmnażają się i dają początek generacji 3 z trzema różnymi odcieniami zieleni. Po wielu pokoleniach, mutacjach i naturalnej selekcji, pokolenie N składa się w przeważającej części z ciemniejszych zieleni, co jest najbardziej preferowaną cechą w tym środowisku.
(tixagag_7) Oporność na antybiotyki
Chorobotwórcze bakterie występują w bardzo dużych populacjach i nie wszystkie są takie same. Jeśli niektóre z nich mają cechę genetyczną, która czyni je odpornymi na antybiotyki, to przetrwają one leczenie antybiotykami, podczas gdy inne umrą. W wyniku tego bakterie, które przeżyły, będą się mnożyć i przekazywać antybiotykooporność swojemu potomstwu.
Karol Darwin i dobór naturalny
Charles Darwin (1809-1882) był XIX-wiecznym angielskim przyrodnikiem i biologiem. W latach 1831-1836 Darwin uczestniczył w ekspedycji naukowej na pokładzie statku H.M.S. Beagle, która zabrała go do Ameryki Południowej i na kilka wysp Pacyfiku. Podczas swojej podróży zebrał i zaobserwował wiele gatunków zwierząt i roślin, jak również skamieliny i formacje geologiczne.
W swoim arcydziele Pochodzenie gatunków przez dobór naturalny (1859) Darwin zawarł swoje idee dotyczące ewolucji. To właśnie w kolejnych wydaniach książki tytuł został skrócony do The Origin of Species .
Syntetyczna teoria ewolucji lub neodarwinizm
Darwin stworzył teorię doboru naturalnego nie znając podstaw dziedziczenia genetycznego. W XX wieku teoria ta została przeformułowana, łącząc genetykę Mendla i genetykę populacyjną z doborem naturalnym w to, co obecnie znane jest jako syntetyczna teoria ewolucji lub neodarwinizm .
Błędne wyobrażenia o doborze naturalnym
Pojęcie doboru naturalnego może prowadzić do zamieszania i niezrozumienia wśród ogółu społeczeństwa. Oto kilka powszechnych błędnych przekonań na temat doboru naturalnego:
- „ Najsilniejszy przetrwa”: dobór naturalny nie oznacza, że najsilniejszy z osobników może przetrwać. Nie ma sensu być najsilniejszym, jeśli w końcu ten osobnik nie pozostawia po sobie potomstwa.
- „Naturalna selekcja faworyzuje tego, kto żyje lepiej lub dłużej”: znowu jesteśmy w powszechnym błędzie, który polega na tym, że wierzymy, iż jednostki, które żyją w lepszych warunkach przez dłuższy czas, są bardziej przystosowane. Cechy fenotypowe, które sprzyjają łatwiejszemu lub dłuższemu życiu są ewolucyjnie nieistotne, chyba że mogą być dziedziczone.
- „Dobór naturalny wybiera najlepiej przystosowane osobniki”: w tym przypadku chodzi o cechy, które umożliwiają osobnikom dostosowanie się do środowiska i które mogą być dziedziczone, co wyjaśnia proces ewolucji w danym gatunku. To znaczy, że dobór naturalny nie jest jednostką lub siłą, która wybiera, które jednostki są najzdolniejsze.
- „Naturalna selekcja utrwala korzystne cechy”: cecha, która jest korzystna w jednym czasie, może być szkodliwa w innych warunkach. Również w tym przypadku dobór naturalny nie oznacza, że dana cecha pozostanie niezmienna w kolejnych pokoleniach.
(tixagag_4) „Ewolucja i dobór naturalny są synonimami”: Pojęcia ewolucja i dobór naturalny nie są wymienne; nie każdą ewolucję można wyjaśnić doborem naturalnym, ani nie wszystkie wyniki doboru naturalnego prowadzą do zmian ewolucyjnych.
Patrz również Teoria ewolucji.
