Znaczenie Faszyzm (Co to jest Faszyzm, Pojęcie i Definicja) – Znaczenia

Co to jest faszyzm:

Faszyzm to nazwa nadana ruchowi i systemowi polityczno-społecznemu o totalitarnej, nacjonalistycznej, militarystycznej i antymarksistowskiej ideologii, który powstał w XX wieku we Włoszech i rozprzestrzenił się na inne kraje. Słowo to pochodzi od włoskiego fascio , co oznacza „wiązka” lub „fasces”, symbol tego ruchu.

Faszyzm został założony przez Benito Mussoliniego w 1921 roku. Jako system polityczny został zaproponowany jako trzecia droga do panującego wówczas komunizmu i liberalizmu. Jego celem była obrona korporacyjnej idei społeczeństwa, opartej na zasadach ojczyzny, porządku i tradycji pod dowództwem charyzmatycznego lidera.

Ideologia ta miała ogromne polityczne reperkusje w pierwszej połowie XX wieku i utrwaliła się jako reżim w takich krajach jak Włochy i Niemcy. Zainspirował on również dyktaturę Franco w Hiszpanii, dyktaturę Salazara w Portugalii i inne autorytarne reżimy.

Ogólnie rzecz biorąc, reżimy faszystowskie charakteryzowały się posiadaniem charyzmatycznego przywódcy, radykalną ideologią nacjonalistyczną, centralizacją władzy i tworzeniem dyktatur wojskowych, wbrew wolnościom indywidualnym i zbiorowym. Charakteryzowały się one również zdelegalizowaniem jakiejkolwiek opozycji, kontrolą mediów, manipulowaniem systemem edukacyjnym i posiadaniem skutecznego aparatu propagandowego na usługach maksymalnego przywódcy.

Symbol włoskiego faszyzmu.

Symbol faszyzmu jest znany jako fascio lub fasces. Jest to wiązka trzydziestu kijów i siekiery, przewiązana czerwoną wstążką. W starożytnym Rzymie przedmiot ten był używany przez liktorów, rodzaj urzędników państwowych, którzy eskortowali sędziów. Dlatego też powięzie są reprezentacją siły, porządku i dyscypliny.

W dzisiejszych czasach słowo faszyzm jest często używane pejoratywnie do określenia autorytarnych i antydemokratycznych postaw lub stanowisk. Jednakże, chociaż każdy faszyzm jest autorytarny, to nie każdy autorytaryzm jest faszystowski.

(tixagag_6) Cechy charakterystyczne faszyzmu

• Odrzucenie liberalizmu, demokracji i socjalizmu. Faszyzm twierdzi, że jest patriotyczną alternatywą dla liberalizmu, demokracji i socjalizmu. Z jednej strony kłóci się z indywidualizmem i pluralizmem liberalizmu i demokracji. Z drugiej strony, jest to sprzeczne z marksistowską koncepcją walki klas.
• Radykalny nacjonalizm. Wszystko jest podporządkowane zasadzie ojczyzny, patriotycznego obowiązku i przywracania tradycji i narodowych mitów założycielskich.
• Personalizm i charyzmatyczne przywództwo. Patriotyczny obowiązek wymaga obecności charyzmatycznego przywódcy, który zjednoczy masy wokół ultranacjonalistycznego ideału.
• Korporatyzm. Faszyzm pojmuje społeczeństwo jako całość wyartykułowaną wokół państwa. W tym celu ustanawia jedną partię i zunifikowane instytucje, które się jej podporządkowują.
• Propagandyzm. Faszyzm potrzebuje mobilizacji społeczeństwa na swoją korzyść. Dlatego kontroluje media, manipuluje systemem edukacyjnym i tworzy skuteczny aparat propagandowy.
• Militaryzm. Faszystowscy politycy stawiają na władze wojskowe jako mechanizm kontroli obywateli. Dlatego też militaryzują społeczeństwo.
• Totalitaryzm. Faszyzm ingeruje we wszystkie dziedziny życia publicznego i prywatnego, pilnując zarówno porządku politycznego, jak i moralnego.
• Rasizm lub ksenofobia. Rasa jest przywoływana jako część zasad jedności kulturowej lub tożsamości narodowej.

Może się Pan zagłębić: Cechy charakterystyczne faszyzmu

Pochodzenie faszyzmu

Faszyzm powstał we Włoszech po pierwszej wojnie światowej.Została ona założona w 1921 roku przez Benito Mussolinniego, który doszedł do władzy w 1922 roku. Stamtąd wywierał wpływ na resztę Europy.

Do przyczyn faszyzmu zalicza się I wojnę światową, triumf rewolucji bolszewickiej w Rosji i załamanie liberalizmu. I wojna światowa zakończyła się Traktatem Wersalskim, po którym Włochy zostały pokrzywdzone w podziale terytoriów, a Niemcy bezlitośnie ukarane. To zaostrzyło nacjonalizm w obu krajach.

Komunizm w Rosji, który istniał od 1917 roku, stanowił zagrożenie z powodu koncepcji walki klasowej, która miała zasięg międzynarodowy. Na to nałożyło się później niezadowolenie z powodu tzw. kryzysu 1929 roku, który faszyści postrzegali jako dowód niezdolności liberalizmu do reagowania na bezrobocie i niedobory.

Określany jako ultranacjonalistyczna ideologia, która dążyła do jedności i postępu, faszyzm instalował militarystyczne reżimy jednopartyjne. Wykorzystywał on sfrustrowane uczucia ludności poprzez charyzmatyczne przywództwo i propagandę. Równocześnie poprzez przemoc i represje państwowe wzbudzał strach. Wreszcie, rozwinęła ekspansjonistyczną i imperialistyczną politykę.

Być może zainteresują Państwa: Przyczyny i skutki I wojny światowej

Konsekwencje faszyzmu

Reżimy faszystowskie pozostawiły po sobie szereg poważnych konsekwencji. Wśród najważniejszych z nich możemy wymienić:

• Zniszczenie liberalnych i demokratycznych instytucji . Przywódcy faszystowscy podczas swoich kadencji całkowicie zlikwidowali liberalne i demokratyczne instytucje i promowali reakcyjną i konserwatywną ideologię.
• Koniec swobód politycznych i obywatelskich . Podczas reżimów faszystowskich swobody polityczne były całkowicie ograniczone, podobnie jak swobody obywatelskie, szczególnie dla pewnych grup etnicznych.
• II wojna światowa. Zaostrzony nacjonalizm Niemiec i Włoch, jak również imperialistyczne powołanie ich przywódców, doprowadziły do wybuchu II wojny światowej, która pozostawiła miliony zabitych i złamała europejską gospodarkę.

Faszyzm we Włoszech

Faszyzm we Włoszech, gdzie powstał, był u władzy od 1922 roku do zakończenia II wojny światowej w 1945 roku. Był on silnie nacjonalistyczny i dążył do ustanowienia korporacjonizmu państwowego, z gospodarką sterowaną. Miała ona swoje korzenie w Mediolanie w 1919 roku, kiedy to Benito Mussolini założył Fascis italiani di combattimento (Włoscy Faszyści Bojowi).

Proszę dowiedzieć się więcej w Włoski faszyzm

Faszyzm w Niemczech

Faszyzm w Niemczech był wyrażany za pomocą nazizmu. Przedstawicielem niemieckiego faszyzmu był Adolf Hitler. Sprawował on władzę w latach 1933-1945, w okresie, w którym faszyzm rozprzestrzenił się w Europie, wywołując II wojnę światową.Niemiecki faszyzm miał bardzo nasilony komponent rasistowski. Jego koniec wyznaczyła klęska Niemiec przez blok aliancki.

Patrz również nazizm

Faszyzm w Hiszpanii

Faszyzm w Hiszpanii objawił się poprzez hiszpańską partię Falange (Falangismo), założoną przez José Antonio Primo de Rivera. Później Francisco Franco ustanowił reżim faszystowski po połączeniu falangizmu z tzw. komuną tradycjonalistyczną.

Reżim Franco przetrwał do 1975 roku. Jednak od zakończenia II wojny światowej w 1945 r. dyktatura Franco przyjęła tożsamość narodowo-katolicką i stopniowo odróżniała się od faszyzmu właściwego, choć bez utraty autorytaryzmu.

(tixagag_6) Faszyzm w Portugalii

W Portugalii Antonio Salazar promował dyktatorski reżim z faszystowskimi cechami w okresie znanym jako Estado Novo. Reżim ten pozostał u władzy aż do obalenia przez Rewolucję Goździków 25 kwietnia 1974 roku.

Różnica między faszyzmem, autorytaryzmem i dyktaturą

Faszyzm jest uważany za skrajnie prawicowy ruch ideologiczny. Często mylony jest z reżimami autorytarnymi i prawicowymi dyktaturami. Faszyzm różni się jednak od innych reżimów autorytarnych pod kilkoma względami.

Pod względem mobilizacji politycznej: faszyzm potrzebuje mobilizacji mas wokół ideologii, aby utrzymać swoją legitymizację i dlatego potrzebuje charyzmatycznego przywódcy. To znaczy, że faszyzm żywi się przywiązaniem i fanatyzmem mas wokół przywódcy. W przeciwieństwie do tego, reżimy autorytarne lub powszechne dyktatury wolą, aby społeczeństwo było zdemobilizowane i zindywidualizowane.

Odnośnie do życia prywatnego i autonomii instytucjonalnej: wszystkie instytucje pełnią polityczne funkcje pośrednie. Należą do tego kościoły, instytucje naukowe, stowarzyszenia, grupy gospodarcze, a nawet rodzina. W przeciwieństwie do tego reżimy autorytarne lub dyktatury nie są zainteresowane kontrolą życia prywatnego.

Odnośnie interwencji gospodarczej państwa: faszyzm interweniuje bezpośrednio i otwarcie w gospodarkę narodową, reorientując praktyki gospodarcze do swoich ideologicznych celów. Natomiast reżimy autorytarne lub dyktatury w niewielkim stopniu ingerują w gospodarkę.

Proszę zobaczyć:

• Militaryzm
• Dyktatura
• Autorytaryzm

Różnica między faszyzmem a komunizmem

Wartości, ideologia i cele faszyzmu i komunizmu są bardzo różne, chociaż w praktyce oba promują jedną partię i są antypluralistyczne i antyliberalne. Aby lepiej zrozumieć, czym jest faszyzm, wskażemy na trzy różnice w stosunku do komunizmu.

Odnośnie dyskursu ideologicznego: Faszyzm odwołuje się do przywrócenia tradycji i mitów założycielskich narodu, ponieważ widzi w nich gwarantów porządku. Komunizm chce stworzyć nowe społeczeństwo i nowego człowieka. Dlatego proponuje siebie jako rewolucję.

Co do jego zakresu: faszyzm jest skrajnym ruchem nacjonalistycznym, który wzywa wszystkich „narodowców”, niezależnie od klas społecznych, do których należą, do odkupienia narodu. Komunizm natomiast opiera się na marksistowskiej zasadzie walki klas i dlatego jest internacjonalistyczny.

Co do hierarchii władzy: faszyzm otwarcie opowiada się za hierarchią pionową top-down. Linia dowodzenia pochodzi od charyzmatycznego lidera. W komunizmie władza jest scentralizowana w partii rządzącej, która teoretycznie gromadzi interesy proletariatu (związki, spółdzielnie, rady gminne itp.).

Patrz również:

• Komunizm
• Socjalizm